Trądzik w każdym wieku
Trądzik pospolity bywa nazywany młodzieńczym, gdyż najczęściej na tę dolegliwość cierpi młodzież w okresie dojrzewania. Pierwsze zmiany na skórze (zaskórniki, pryszcze) pojawiają się już u dziewięciolatków. Obserwuje się zależność między czasem powstawania trądziku a stopniem zaawansowania choroby: im wcześniej się zaczyna, tym jej przebieg ma ostrzejszy charakter. Jednak trądzik występuje u ludzi w różnym wieku.
Trądzik noworodkowy i niemowlęcy
Trądzik noworodków ma łagodny przebieg i kończy się po 3 miesiącu życia dziecka. Objawy to występujące na buzi zaskórniki otwarte i zamknięte, rumieniowe krostki i grudki. Nie wymagają leczenia, a są wynikiem podniesionego poziomu testosteronu, który opada w końcu pierwszego kwartału życia. Ta dolegliwość najczęściej dotyczy chłopców.
Jeżeli trądzikowe zmiany na skórze pojawiają się koło 3 – 5 miesiąca( lub trwają od urodzenia powyżej trzech miesięcy), mówimy o trądziku niemowlęcym. Może on trwać do 2 – 3 roku życia dziecka. Zaskórniki i krostki pojawiają się na policzkach. Jeśli występuje wiele guzków mówimy o trądziku skupionym niemowlęcym. Stosuje się głównie leczenie ogólne, najczęściej erytromycyną. W stanach najcięższych występują torbiele, trudno poddające się leczeniu. Wówczas zleca się leczenie preparatami izotretynoiny lub ogólną kortykoterapię.
Przyczyny pojawiania się choroby w tym wieku nie są znane, bowiem stężenie hormonów zwykle jest prawidłowe, u dzieci nie występują objawy wczesnego dojrzewania. Ta choroba skóry dotyka przeważnie chłopców.
Trądzik w okresie dojrzewania
Młodzież w wieku 12 – 20 lat najczęściej cierpi na tę dolegliwość skórną, chociaż zdarzają się już dziewięciolatkowie, u których pojawiają się zaskórniki i krosty. Na skutek działania androgenów dochodzi do wzmożonej aktywności gruczołów łojowych, które produkują w nadmiarze sebum (łój). Tenże łój blokuje czopuje pory, co uwidacznia się jako zaskórniki otwarte – ciemne punkty na skórze, natomiast zaskórniki zamknięte tworzą białe grudki. Łój jest doskonałą pożywką dla bakterii, które wnikają w głąb porów, tworząc stany zapalne, czyli pryszcze. W ostrych stanach trądziku dochodzi do powstawania torbieli i ropnych nacieków.
Lżejsze stany leczy się miejscowo, przemywając raz dziennie twarz preparatami kwasu retinowego. W początkach leczenia może wystąpić podrażnienie skóry – suchość i łuszczenie się, co należy zlikwidować kremami nawilżającymi. W przypadku większych podrażnień lek stosuje się co drugi dzień.
Zaskórniki usuwa się się też roztworami kwasu salicylowego oraz preparatami siarki.
Do likwidacji stanów ropnych zleca się maści antybiotykowe oraz preparaty z nadtlenkiem benzoilu albo z kwasem azaleinowym. W stanach ciężkich używa się antybiotyki doustnie. Pierwsze efekty można już zaobserwować po 2 – 4 tygodniach, ale kurację należy kontynuować przez 2 do 4 miesięcy, by można było stwierdzić skuteczność (lub brak skuteczności) leku. Aby uzyskać całkowite wyleczenie, należy antybiotyk stosować jeszcze przez 4 – 6 miesięcy, po czym zmniejszać dawki co miesiąc o połowę, by uniknąć nawrotu choroby.
Gdy w trakcie leczenia, po zaobserwowanej już poprawie stanu skóry, dochodzi do zaostrzenia choroby, oznacza to, że doszło do zakażenia bakteriami Gram – ujemnymi. Wówczas należy podjąć terapię preparatami izotretynoiny lub zmienić lek na antybiotyk aktywny wobec bakterii Gram – ujemnych.
Stosuje się też leczenie kortykosteroidami, które zmniejszają aktywność androgenów. Te leki podawane doustnie mogą nawet zaostrzać stany chorobowe, dlatego wstrzykuje się je bezpośrednio w guzki i zmiany torbielowate, by doszło do zagojenia bez pozostawiania blizn.
Natomiast najbardziej skutecznym lekiem jest izotretynoina, czyli pochodna witaminy A. Ze względu na wiele niepożądanych skutków ubocznych podawana jest tylko w najcięższych stanach trądzika.
Trądzik w wieku dojrzałym
Zaskórniki i wykwity ropne zdarzają się nawet pięćdziesięciolatkom. Szczególnie narażone na zmiany skórne są osoby o tłustej cerze. Wówczas wypryski pojawiają się w górnej części czoła oraz na bokach policzków.
Jednak bardziej dotkliwym problemem osób dorosłych są blizny i przebarwienia po przebytym trądziku. Można rozpocząć ich usuwanie dopiero po całkowitym ustąpieniu objawów choroby. Do likwidacji lub choćby zmniejszania blizn służy chemiczny peeling, który zmniejsza zgrubienia skóry oraz usuwa przebarwienia, podobnie jak dermabrazja oraz laseroterapia. Jeśli występują keloidy, czyli twarde przerośnięte blizny, wstrzykuje się w nie kortykosteroidy lub pokrywa silikonem, lub też stosuje obie metody jednocześnie.
Usuwania blizn dokonuje się w gabinetach dermatologicznych lub w klinikach medycyny estetycznej. Każdy zabieg należy powtarzać kilkakrotnie w odstępach kilkutygodniowych.